DUURZAAM BOUWEN EN VERBOUWEN
Gelukkig kiezen steeds meer mensen voor duurzame nieuwbouw of het verduurzamen van hun bestaande woning. Als je je huis toch gaat verbouwen, dan is het slim om meteen een aantal duurzame maatregelen te nemen om je huis energiezuiniger te maken. Duurzaam renoveren noem ik dat. Of ‘benoveren’ zoals de Belgen dat zo mooi zeggen.
Ik volg alle ontwikkelingen op het gebied van duurzaam (ver)bouwen op de voet. Op deze pagina beschrijf ik een aantal duurzame maatregelen, materialen en technieken die ik graag verwerk in mijn ontwerpen. Voorbeelden van woningen die ik verduurzaamde, vind je in mijn portfolio (kies: verduurzaming) >>.
1. DUURZAAM IN GEBRUIK
Als we het over duurzaam wonen hebben, dan vind ik als architect het allerbelangrijkste dat mijn ontwerp past bij de levensfase van de bewoners. Bij verschillende levensfases horen vaak verschillende woonwensen en -behoeften. Daarom bespreek ik met mijn opdrachtgevers ook altijd hun wensen voor de toekomst. Daarmee houd ik dan rekening in mijn ontwerp. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een levensloopbestendig ontwerp voor senioren, die ook op hoge leeftijd nog comfortabel in hun huis willen blijven wonen. Of een meegroei-ontwerp voor gezinnen met jonge kinderen. Want als de peuters en kleuters straks tieners zijn, dan hebben ze meer behoefte aan een eigen plek in huis.
Maak je huis energiezuiniger met duurzame maatregelen
Via de ramen, muren, vloeren en het dak verlaat veel warmte ongevraagd je huis. Maak je je huis energiezuiniger, dan is ook je energiefactuur lager. Je investering in duurzame maatregelen verdient zichzelf terug. Er zijn allerlei mogelijkheden om je huis te verduurzamen. Je kunt ervoor kiezen om alle duurzame maatregelen in één keer te nemen of stap voor stap.
Zelfs een oud huis kun je energiezuiniger maken. Een mooi voorbeeld daarvan is het traditionele jaren 20 huis dat ik verbouwde en verduurzaamde. Na alle duurzame maatregelen kreeg het huis energielabel A+++, dat is het op één na zuinigste label! Lees hier hoe dat is gelukt >>.
Kies je voor stapsgewijs verduurzamen, dan is dit de optimale volgorde (stap 1 t/m 5):
Stap 1. Begin met de grootste veroorzaker van warmteverlies: je dak. Zorg voor thermische isolatie en maak alle kieren en gaten luchtdicht.
Stap 2. Isoleer dan de muren: aan de buitenkant of aan de binnenkant of in de spouw.
2. DUURZAAM IN MATERIALEN
Duurzaam bouwen en verbouwen doe ik – als dat kan – het liefst met natuurlijke en recyclebare materialen. Er zijn nu duurzame bouwsystemen te koop waarmee je je huis aan de buitenkant of binnenkant kunt isoleren, zoals herbruikbare stapelstenen en plakstenen. Ook kun je kiezen voor ecologische materialen om vloeren en buitenmuren te isoleren, zoals schapenwol en houtvezelplaten gemaakt uit samengeperste vezels uit zaagafval.
3. DUURZAME TECHNIEKEN EN INSTALLATIES
Duurzame technieken en installaties heb je nodig om je woning energiezuinig en (grotendeels) gasloos te verwarmen, te verkoelen en te ventileren. Je kunt de benodigde energie met duurzame installaties uit de zon halen, uit de lucht en/of uit de grond. Welke techniek voor jouw huis het meest geschikt is, hangt onder andere af van de benodigde capaciteit van de warmte-installaties om je woning behaaglijk warm te kunnen krijgen. Ook kun je regenwater opslaan en hergebruiken voor allerhande toepassingen. Ik verwerk de duurzame maatregelen in mijn ontwerp en maak het installatieplan daarvoor. Vaak begeleid ik ook de bouwfase van verduurzamingsprojecten, in samenwerking met de aannemer en installateurs.
HYBRIDE INSTALLATIES
Met een hybride warmtepomp naast je cv-ketel kun je ook energie besparen. Je gebruikt de cv-ketel alleen als het echt koud is en de warmtepomp je huis niet meer warm genoeg kan krijgen. Hieronder een voorbeeld van zo’n hybride installatie.
Triple Solar 1-2-3 – in drie stappen gasloos (zie ook de eerste afbeelding hieronder):
Stap 1. Bespaar 60% gas op verwarmen van het huis met 3 PVT-panelen op het dak en een PVT-warmtepomp van 3,5 kW naast de bestaande gasketel.
ALL-ELECTRIC INSTALLATIES
Heb je geen cv-ketel meer nodig, dan kun je kiezen voor een all-electric warmtepomp. Er zijn nu ook multifunctionele elektrische warmtepompen die zowel voor warmte en warm water in huis zorgen, als het huis verkoelen in de zomer. Hieronder beschrijf ik de functies en werking van vier all-electric systemen.
1. Lucht-water warmtepomp met koeling in de zomer:
De lucht-water warmtepomp is zo’n multifunctionele warmtepomp die je huis ’s winters verwarmt en zomers koel houdt. Dat werkt als volgt (zie ook de eerste afbeelding hieronder):
Verwarmen – De lucht-water warmtepomp [1] energie om in warm water voor de vloerverwarming [3] en voor het tapwater [4]. De buitenunit [2] haalt de energie die voor het verwarmen nodig is uit de buitenlucht.
2. PVT-warmtepomp:
PVT is een bijzonder type zonnepaneel dat aan de onderkant is voorzien van een warmtewisselaar. Met het ‘PV’-gedeelte aan de bovenkant wekt het paneel elektriciteit op uit zonlicht/daglicht. Met het ‘T-gedeelte’ aan de onderkant wint het paneel dag en nacht warmte terug uit de buitenlucht. Zie de eerste afbeelding hieronder, van links naar rechts zie je:
3. Ventilatiesysteem met warmteterugwinning en CO2-gestuurde balansventilatie (mv-wtw):
Onderstaande afbeeldingen visualiseren de werking van dit systeem. Het warmtewiel in de ventilatiebox haalt de warmte uit de luchtstroom, zowel uit de afgevoerde vervuilde lucht als uit de aangevoerde schone lucht van buiten.
4. Grondgebonden water-warmtepomp (bodem-warmtewisselaar):
Elke warmtepomp heeft een bron nodig waaruit warmte onttrokken wordt. De grondgebonden warmtepomp of bodemwisselaar, haalt die warmte uit de stabiele bodemtemperatuur van ongeveer 10-12 graden. Er gaat een lange slang de grond in, die gevuld wordt met een vloeistof die veel kouder is dan de bodem. De twee uiteinden van deze slang zijn verbonden met de warmtepomp in huis. Via het ‘koudemiddel’ in de slang ontstaat een energie-uitwisseling die in huis voor warmte en warm water zorgt. Deze bodem-warmtewisselaar werkt dus net zoals een koelkast, maar dan omgekeerd.
